Jak się przedstawić, zaimki osobowe oraz dzierżawcze (+WIDEO)

Dzisiaj kilka konkretów, które przydadzą Ci się przy poznawaniu nowej osoby. Jeśli nie masz w planach nauki języka tureckiego, ale chcesz zawitać do Turcji wyjazdowo czy na wakacje, również polecam zapoznać się z tym postem. Gwarantuję Ci, że kilka podstawowych i prostych zwrotów, nawet powtarzanych przez Ciebie w kółko, zrobią na każdym Turku wrażenie ;) Na pewno będzie mu też miło. Turcy bardzo lubią, kiedy ktoś próbuje mówić ich językiem i doceniają każdą najmniejszą próbę i wysiłek.

Jeśli nie czytałeś wpisu o tureckich powitaniach i pożegnaniach, koniecznie wróć! Będę wykorzystywała je dalej, ale już bez ponownego tłumaczenia.

Na początku przedstawimy się ;)

Gramatycznie w języku tureckim przedstawiamy się w formie moje imię ….

Jeśli więc powiem Ci, że imię po turecku to ad i jeśli zapoznałeś się z ostatnim wpisem „Twoje, moje i duża harmonia samogłoskowa”, powinieneś już umieć się przedstawić ;) Zanim przejdziesz dalej, pomyśl chwilę i sprawdź się!

 - Merhaba!

 - Selam! Adın ne?

 - Benim adım Karolina. Senin adın ne?

 - Benim adım Ahmettuğ. Memnun oldum.

 - Ben de memnun oldum.

Powyższy krótki dialog tłumaczymy tak:

 - Cześć!

 - Cześć! Jak masz na imię?

 - Mam na imię Karolina. A Ty jak masz na imię?

 - Ja mam na imię Ahmettuğ. Miło mi.

 - Mi też jest miło.

A teraz dokładniej wytłumaczę co skąd się wzięło ;)

Jak już wiemy stąd, turecki jest zupełnie innym językiem niż nasz i większość tych, których się uczymy. Dlatego przy zaczynaniu nauki moja główna rada to luźna głowa ;) Nie wymagaj od siebie za dużo, podchodź do tego jak do czegoś zupełnie innego, nawet jeśli masz perfekcyjne opanowany angielski, niemiecki, włoski, francuski i jeszcze jakiś język. Turecki po prostu działa inaczej. Nie szukaj tłumaczeń idealnych. Nie skupiaj się też na tłumaczeniu konkretnych słów, (chociaż ja zawsze postaram się wyjaśnić co skąd się wzięło). Wczuj się w naturę tego języka i daj sobie czas. Musisz się po prostu z nim oswoić ;)

Koniec dygresji i wracamy do konkretów ;)

We wcześniejszym poście dowiedzieliśmy się już jak jest ja oraz ty po turecku. Dzisiaj poznamy wszystkie zaimki osobowe:

Na szczęście w języku tureckim nie mamy rozróżnienia na płci w odmianie, co bardzo ułatwia sprawę! 

Następnym krokiem będzie poznanie wszystkich zaimków dzierżawczych. Pamiętaj, że dobieramy je zgodnie z zasadą dużej harmonii samogłoskowej!

Podsumowując:

  1)  W pierwszych osobach (zarówno liczby pojedynczej i mnogiej) dodajemy sufiks ze spółgłoską m oraz odpowiednią samogłoską wg zasady dużej harmonii samogłoskowej. A więc z możliwych sufiksów: -üm, -um, -im, -ım, w obydwu przypadkach mamy sufiks –im: benim, bizim.

 2) We wszystkich pozostałych osobach dodajemy sufiks ze spółgłoską n oraz odpowiednią samogłoską wg zasady dużej harmonii samogłoskowej, czyli odpowiednio spośród sufiksów:

-ün (-)

-un (onun)

-in (senin, sizin)

-ın (onların)

Uwaga!

Dodatkowo w trzeciej osobie liczby pojedynczej występuje spółgłoska sklejająca n! W końcu oun nie byłoby takie łatwe do wypowiedzenia ;)

Ciekawostka

Warto zauważyć, że trzecia osoba liczby mnogiej jest utworzona z trzeciej osoby liczby pojedynczej. Mamy nasze bazowe o, sufiks liczby mnogiej (który znacie stąd) oraz samogłoskę sklejającą n:

o-n-lar

Naszym następnym krokiem będzie odmiana rzeczownika ad - imię przez osoby. Tutaj nastąpi lekkie utrudnienie, gdyż nie we wszystkich osobach doklejane końcówki osobowe do rzeczowników są identyczne z końcówkami występującymi w zaimkach dzierżawczych.

Jak wiemy z poprzedniego wpisu taka zasada działała w pierwszej osobie:

benim kızım

benim adım

Zarówno w zaimku jak i rzeczowniku następującym mieliśmy do czynienia z tym samym sufiksem (-üm, -um, -im, -ım).

Jak to działa w pozostałych przypadkach? Sprawdź w tabeli poniżej:

Na koniec, mając już wszystkie niezbędne informacje, jesteśmy w stanie przedstawić z imienia każdą osobę!

Benim adım … – Ja mam na imię …

Senin adın … – Ty masz na imię …

Onun adı … – On/ona/ono ma na imię …

Bizim adımız … – My mamy na imię …

Sizin adınız … – Wy macie na imię …, Pan/Pani ma na imię …, Państwo mają na imię …

Onların adı/adları … – Oni/one mają na imię … (w tym przypadku Turcy zazwyczaj używają synonimu słowa ad, czyli isim)

W języku tureckim mamy jeszcze drugie określenie słowa imię, które możemy używać zamiennie – isim. Odmienimy również to słowo według tych samych zasad. Wejdzie tylko jedno małe utrudnienie – drugie i z wyrazu isim nam zniknie, czyli będziemy odmieniać ism + końcówka. Wyjątkiem jest trzecia osoba liczby mnogiej, tam pozostaje nasze drugie i z tematu: isimleri.

Benim ismim …

Senin ismin …

Onun ismi …

Bizim ismimiz … (tutaj z kolei rzadko stosuje się rzeczownik isim, zazwyczaj synonim – ad)

Sizin isminiz …

Onların ismi/isimleri …

W trzeciej osobie liczby mnogiej zazwyczaj używamy isimleri ze względu na to, że mówimy o ich imionach, czyli kilku imionach (sufiks –ler odpowiada za liczbę mnogą). Jeśli mówimy o ich wspólnym imieniu, możemy użyć ismi.

Warto zauważyć, że w naszym początkowym dialogu zwracamy się na Ty i możemy zastosować go w sytuacji nieformalnej, gdy na przykład poznajemy kolegę naszego przyjaciela.

W pozostałych przypadkach w Turcji zwracamy się na Pan/Pani. W Języku tureckim takie zwroty grzecznościowe tworzymy poprzez użycie drugiej osoby liczby mnogiej – siz czyli wy.

Użycie tej formy nie powinno być dla nas wielkim szokiem, gdyż nie tak dawno w polszczyźnie również stosowało się tego typu zwroty grzecznościowe (wy panie, wy obywatelu…) ;)

Przerobimy teraz nasz dialog na zapoznanie formalne:

- Merhaba!

 - Selam! Adınız ne?

 - Benim adım Karolina. Sizin adınız ne?

 - Benim adım Ahmettuğ. Memnun oldum.

 - Ben de memnun oldum.

Jak możesz zauważyć w dialogu, Turcy w mowie pomijają czasami osobę. Pojawia się ona w pytaniu, które oddajemy. Podobnie jak u nas:

 - Jak masz na imię? (rzadziej: jak ty masz na imię?)

 - Karolina, a ty jak masz na imię?

Kolejną rzeczą, o której jeszcze chciałam się wypowiedzieć, to słówko ne. W wolnym tłumaczeniu zazwyczaj znaczy co lub jak. Jest to zaimek pytający, który znajduje się na końcu zdania. Dzięki niemu utworzenie naszego pytania jest banalnie łatwe, nic poza tym nie musimy w zdaniu zmieniać.

Senin adın Ahmettuğ. - Ty masz na imię Ahmettuğ.

Senin adın ne? – Jak ty masz na imię?

Memnun to przymiotnik i oznacza zadowolony, radosny, szczęśliwy. Oldum to przeszła forma od czasownika olmak, który oznacza być, jednak w formie przeszłej oldum tłumaczymy jako stać się, zostać. A więc dosłownie memnun oldum – stałem się zadowolony. Zwrot jest powszechnie używany właśnie podczas poznawania nowej osoby i w języku polskim tłumaczymy go po prostu jako miło mi, lub tez miło mi Ciebie/Pana/Panią poznać.

Słówko de oznacza też. Ben de – ja też/mi też. Ben de memnun oldum znaczy mi też jest miło ciebie poznać.

Krótki dialog, a tak się rozpisałam. Myślę jednak, że o wszystkim opowiedziałam w taki sposób, aby nie było niedomówień. Moim zdaniem w początkowych fazach nauki języka ważne jest aby zrozumieć co jak działa i skąd się wzięło. Nawet jeśli jest to akapitowe rozwodzenie się nad dwuliterowym wyrazem ;)

Jeśli dobrnąłeś do końca – gratuluję, pozostało Ci już teraz obejrzeć wideo z poprawną wymową powyższych zwrotów. Po utrwaleniu nowego materiału możesz natomiast sprawdzić się wykonując zestaw zadań, który znajdziesz klikając w poniższy link:

ĆWICZENIE „ZAIMKI DZIERŻAWCZE, CZYLI MÓJ, TWÓJ, JEGO, JEJ …” (+WIDEO)

Jeśli coś jest niejasne, masz jakiekolwiek pytania, zadaj je w komentarzu.

Słownik:

ad – imię

ben de – ja też, mi też

isim – imię

memnun – zadowolony, szczęśliwy

memnun oldum – miło mi (poznać)

ne – co, jak 

oldum – stałem/am się (forma przeszła czasownika olmak)

olmak – być

Güle güle, 

Karolina